Vitaminesupplementen, meer bewegen en zelfs knoflook. In tijden van corona vliegen de tips en suggesties om ons immuunsysteem een boost te geven ons om de oren. Maar kan je dat wel, je immuunsysteem op korte tijd een duwtje in de rug geven? En word je dan minder snel of zelfs helemaal niet ziek? Experts leggen het uit.
Het immuunsysteem of afweersysteem is dé verdediger van ons lichaam, ook in tijden van corona. “Het is de verzamelnaam van allerlei ingewikkelde wisselwerkingen die door onze organen en cellen in werking gezet worden als ons lichaam bedreigd wordt door virussen, bacteriën en andere microben”, zegt sportarts Ruud Van Thienen.
Het immuunsysteem bestaat uit twee belangrijke componenten. “Ten eerste heb je het aangeboren deel, dat onmiddellijk in actie kan schieten als ziekteverwekkers het lichaam binnendringen. Hier gaat het om een algemene afweer”, zegt viroloog Steven Van Gucht. “Nadien trekt het specifieke deel van ons immuunsysteem zich op gang. Dat verloopt heel wat trager, soms duurt het zelfs een dag of tien, maar het heeft een heel specifieke werking. De aangemaakte antistoffen en witte bloedcellen passen zich aan de specifieke ziekteverwekker aan en vormen een stevigere afweer.”
Het is de kwaliteit en hoeveelheid van die witte bloedcellen en de antistoffen die bepalen of je een sterk of minder sterk afweersysteem hebt. “Een goed immuunsysteem zal niet verhinderen dat je besmet wordt met het coronavirus”, zegt Van Gucht. “Iedereen kan besmet worden. Maar bij personen met een sterker immuunsysteem reageert het lichaam efficiënter en sneller op de schadelijkere stoffen. Voor corona is dat nog niet bewezen, omdat het om een nieuw virus gaat, maar bijvoorbeeld virale infecties worden sneller afgeblokt of er treden minder complicaties op.”
Sporten
Het goede nieuws? Een immuunsysteem kan je verbeteren. Bijvoorbeeld door te sporten. “Idealiter ga je 4 à 5 keer per week een halfuurtje sporten, maar ook één keer per week heeft al een positief effect op je immuunsysteem”, zegt Van Thienen. “Door te sporten gaat enerzijds de kwaliteit van de witte bloedcellen de hoogte in. Anderzijds zal ook de doorbloeding van de weefsels toenemen, waardoor deze sterkere witte bloedcellen zich beter kunnen verspreiden in het lichaam en schadelijke stoffen dus ook sneller en beter opmerken.” Resultaat: je wordt minder ziek. “Onderzoek wees uit dat mensen die nooit sporten maar in goede gezondheid verkeren gemiddeld 3 tot 4 infecties per jaar oplopen. Sport je wel regelmatig, dan halveert dat aantal.” Wat absoluut geen goed idee is: sporten terwijl je ziek bent.
Slapen
Wat ook helpt, is een goede nachtrust. Want wie slecht slaapt, maakt minder eiwitten, en dus antilichamen, aan en is vatbaarder voor infecties. “En slaap vermindert ook stress, wat eveneens een negatief effectief heeft op ons afweersysteem”, zegt huisarts Marleen Finoulst. “Als we stress hebben, dan stijgt de adrenaline in ons lichaam en zijn we alert. Maar als we te lang of te veel stress hebben, dan heeft ons lichaam door die staat van paraatheid minder oog voor de andere lichaamsprocessen, en dus ook voor onze weerstand.”
Gezond eten
Derde en laatste component van een goede weerstand: voeding. Maar dat kost tijd. “Het is niet omdat je twee weken groenten en fruit eet dat je een beter immuunsysteem zal hebben”, zegt professor huisartsenkunde Dirk De Vroey. “Dat is een proces van lange adem. Op termijn heeft het wel een positief effect op ons immuunsysteem, omdat ons lichaam mineralen en bouwstenen nodig heeft om te functioneren.”
En daarvoor moet je vooral gevarieerd eten. “Volop knoflook, gember of andere gezonde ingrediënten eten om je weerstand te verhogen, heeft geen zin”, zegt Finoulst. “Laat staan dat een dagelijkse hoeveelheid knoflook je beter zal beschermen tegen virussen en bacteriën. Als het gaat om voeding moet je altijd naar het totaalplaatje kijken. Knoflook maakt deel uit van een gezonde mediterrane voeding, maar het kan niet op zijn eentje je weerstand verbeteren. Daar heb je meer bouwstenen voor nodig, die je kan vinden in de omgekeerde voedingsdriehoek.”
Eet je gezond, dan heb je geen extra vitamines nodig. “Ook geen vitamine D, want twintig minuutjes per dag in de zon lopen is al voldoende om eventuele tekorten aan te vullen”, zegt Finoulst. Hetzelfde met vitamine C-supplementen. “Als je vitamine C-supplementen slikt, krijg je enkel en alleen die vitamine binnen”, zegt De Vroey. “Als je diezelfde vitamine naar binnen werkt via vette vis, dan komen er ook nog een heleboel micromineralen in je lichaam terecht. We hebben niet alleen vitaminen nodig om gezond te zijn.”
Stop met roken
“Dat is altijd een goed idee”, zegt longspecialist Guy Brusselle. “Onderzoek heeft uitgewezen dat rokers een verminderde weerstand hebben.” En dat heeft alles te maken met de trilharen. “Dat zijn kleine haarvormige lichaampjes die via een dun slijmlaagje stof en andere microben afvoeren uit de longen. Maar door te roken, maak je deze trilharen kapot.” Als je besmet raakt met het coronavirus, dan zal het ziekteverloop bij een roker ernstiger zijn dan bij een niet-roker. “Een roker die besmet is, heeft een grotere kans om effectief ziek te worden en het herstel zal moeizamer verlopen.”
Het goede nieuws? De aangebrachte schade aan je lichaam en immuunsysteem is nog te herstellen. “Of dat volledig hersteld kan worden, hangt af van je leeftijd en hoelang je al rookt”, zegt Brusselle. “Maar de eerste positieve effecten van de rookstop ga je al na enkele weken merken. En ook de weerstand zal opnieuw toenemen.”
Bron: Nieuwsblad dd 9 april 2020
Reactie plaatsen
Reacties